Chronische Nierinsuficiëntie

Wat is Chronische nierinsufficiëntie?
Chronische nierinsufficiëntie betekent dat de nierfunctie langdurig sterk is afgenomen, dat wil zeggen dat de nieren niet goed werken. De nieren voeren afvalstoffen uit het bloed af. Bij slecht werkende nieren kan het bloed niet goed worden gezuiverd van afvalstoffen. De afvalstoffen hopen zich op in het bloed. Dat gebeurt pas als de nierfunctie met meer dan 50% is afgenomen.

Bij chronische nierinsufficiëntie is er een verstoring van de zuurgraad van het lichaam, van de mineralenbalans en van de hoeveelheid vitamine D. De botten gaan slechter groeien omdat er minder calcium wordt afgezet. Er circuleren verhoogde concentraties eiwitten in het bloed die speciale groeifactoren remmen. Groeifactoren spelen een belangrijke rol bij stimulatie van de groei. Al deze factoren kunnen leiden tot een verminderde of achterblijvende groei.

Daarnaast kunnen bepaalde geneesmiddelen bij de behandeling van nierziekten de groei van een kind ook remmen. Ook de geneesmiddelen die na een niertransplantatie worden gebruikt om afstoten van de donornier tegen te gaan (corticosteroiden, bijvoorbeeld prednison) hebben een sterk groeiremmende werking

Waardoor wordt het veroorzaakt?
Chronische nierinsufficiëntie is een teken dat de nieren zijn beschadigd. Dit kan veel oorzaken hebben. Bij kinderen kan de oorzaak een erfelijke aandoening van de nieren zijn. Maar ook door afsluiting van de urinewegen in combinatie met een infectie kan er voor zorgen dat de nierfuncties verstoord raken. Bij volwassenen is hoge bloeddruk soms een oorzaak van nierbeschadiging.

Wat zijn de kenmerken van chronische nierinsufficiëntie?
De meeste kenmerken van chronische nierinsufficiëntie hebben te maken met de achteruitgang van de belangrijkste functies van de nier: de verwijdering van afvalstoffen, het handhaven van de vochtbalans en de productie van hormonen. Symptomen die hierdoor kunnen optreden zijn: vermoeidheidsklachten, misselijkheid, verhoogde vatbaarheid voor infecties, vergeetachtigheid, jeuk, verminderde eetlust, vochtophopingen, uitdroging, verhoogde bloeddruk en/of bloedarmoede.

Hoe wordt de diagnose gesteld?
De werking van de nieren wordt beoordeeld aan de hand van bloedonderzoek en urineonderzoek. De hoeveelheid kreatinine in het bloed is een maat voor de nierfunctie. Kreatinine is een van de afvalstoffen die door de nieren uit het bloed worden gefilterd. Bij onvoldoende nierfunctie hoopt kreatinine zich op in het bloed.

Wat is er aan te doen?
De verslechtering van de nierfunctie kan soms met medicijnen worden vertraagd of gestopt, maar dit is lang niet altijd mogelijk. Wanneer nierweefsel eenmaal beschadigd is, kan zich dat niet meer herstellen. De ziekteverschijnselen kunnen bestreden worden met medicijnen. Soms werkt dat niet of niet meer en is de nierfunctie zodanig afgenomen dat nierdialyse noodzakelijk is om de afvalstoffen uit het bloed te verwijderen.

Bij een groeiachterstand ten gevolge van chronische nierinsufficiëntie kan geprobeerd worden om maatregelen te treffen die de groeiremming tegen gaan. Helaas is dit lang niet altijd mogelijk. Soms kan een ander geneesmiddel worden geprobeerd of kan de dosis (bij gebruik van corticosteroiden) worden verlaagd. Wanneer deze maatregelen geen of te weinig effect hebben, is soms behandeling met groeihormoon mogelijk.